Umów o dzieło coraz więcej

Prawie o siedem procent wzrosła ilość umów o dzieło zawartych w pierwszych trzech kwartałach 2022 r. W tym czasie zgłoszono do ZUS około 1,3 mln umów o dzieło. Największą grupą wykonawców, którzy pracowali na umowach o dzieło stanowią mężczyźni w wieku 30–39 lat. Było ich 68,8 tys. Stanowi to 25,16% wszystkich zgłoszonych. Najwięcej umów podpisanych zostało we wrześniu 2022 r. – aż 140,8 tys.

„Dzięki rejestrowi wreszcie dokładnie wiemy ile takich umów zostało zawartych, z kim oraz w jakich branżach. To nieocenione informacje statystyczne pomocne do budowania np. polityki związanej z rynkiem pracy” – mówi Iwona Kowalska-Matis regionalny rzecznik prasowy ZUS na Dolnym Śląsku. -„Nie ma tych umów jednak tak dużo jak przypuszczano przed wprowadzeniem rejestru” – dodaje.

Przepisy Tarczy Antykryzysowej od 1 stycznia 2021 r. wprowadziły obowiązek informowania ZUS o umowach o dzieło. Informacje są przekazywane na formularzu RUD (zgłoszenie umowy o dzieło). Osoba zawierająca umowę wpisuje do niego dane swoje oraz wykonawcy umowy o dzieło, a także datę rozpoczęcia i zakończenia wykonywania tej umowy oraz jej przedmiot. Na jednym formularzu RUD zamawiający (np. firma) może wpisać maksymalnie 10 umów zawartych z tym samym wykonawcą.

„Tylko w ciągu od stycznia do września 2022 roku trafiło do nas 853,6 tys. formularzy RUD, na których zgłoszonych zostało 1,27 mln umów o dzieło. W porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego, jest to wzrost o 8 proc.” – wyjaśnia Iwona Kowalska-Matis. – „Liczba samych umów o dzieło wzrosła o 6,5 proc”– dodaje.

Według raportu ZUS, co czwarty wykonawca umowy o dzieło to mężczyzna. 

• Od 1 stycznia do 30 września 2022 r. 62,9 tys. podmiotów zgłosiło umowy o dzieło na formularzu RUD. Największą grupę stanowili płatnicy składek zarejestrowani w ZUS. Stanowili oni 97 proc. podmiotów, które to zrobiły. 
• Osób fizycznych, które zgłosiły do ZUS umowę o dzieło, a nie są płatnikami składek, było 1 145. Jest to 1,8 proc. ogółu zgłaszających.
• Największa grupa wykonawców umów o dzieło to mężczyźni w wieku 30–39 lat. Było ich 68,8 tys. Stanowi to 25 proc. wszystkich zgłoszonych. Umowy o dzieło najczęściej zawierano na 8 dni -stanowiły one 27,67% wszystkich zawartych umów o dzieło oraz na jeden dzień (23,95%).

Najwięcej umów o dzieło zostało podpisanych w województwie mazowieckim 25,25 proc. Najmniej było ich w województwie opolskim 1,63. Województwo dolnośląskie z 7,34 procent – plasuje sięna szóstym miejscu w kraju.

Od 1 stycznia do 30 września 2022 r. w formularzach RUD zgłoszono 281 tys. wykonawców umów o dzieło. Więcej wśród nich było mężczyzn. Stanowili oni 52,64% wykonawców. 

– Umowy o dzieło zawierane są również z cudzoziemcami. Stanowią oni ponad pięć procentwszystkich wykonujących takie umowy – mówi Kowalska-Matis.

Rzeczniczka podaje, że najczęściej zawierano umowy z obywatelami: Ukrainy 41 proc., Białorusi 14,7 proc., Niemiec 4,3 proc., Wielkiej Brytanii 3,5 proc., Rosji 3,3 proc., USA 2,7 proc., Włoch 2,3 proc., Francji 2 proc., Pakistanu 1,8 proc., Hiszpanii 1,6 proc.

Najczęściej umowy o dzieło zawierane są na “działalność profesjonalną, naukowa i techniczna” – 68 677 wykonawców (20,15 proc.). Na dalszych miejscach jest “informacja i komunikacja” – 67 172 wykonawców (19,71 proc.), “działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją” – 46 990 wykonawców (13,79 proc.), “edukacja” – 42 351 wykonawców (12,43 proc.), “pozostała działalność usługowa” – 34 961 wykonawców (10,26 proc.), “przetwórstwo przemysłowe” – 14 278 wykonawców (4,19 proc.), “administracja publiczna i obrona narodowa”; “obowiązkowe zabezpieczenia społeczne” – 14 147 wykonawców (4,15 proc.).

Jaką drogą wpływają do ZUS zgłoszenia?

• Umowy o dzieło zgłaszano przede wszystkim na PUE ZUS (Platforma Usług Elektronicznych). W ten sposób przekazano 740,2 tys. formularzy RUD. Jest to 86,7 proc. ogółu zgłoszeń.  
  Drugim najczęstszym sposobem składania formularza RUD była przesyłka pocztowa. Tak złożono 101,8 tys. tych formularzy. Stanowiło to 11,9 proc. ogółu zgłoszeń. 
• Rzadko składano je osobiście na sali obsługi klientów – tylko 1,4 proc. z nich.

Na podstawie danych dotyczących liczby zgłoszonych umów o dzieło i ich wykonawców, w porównaniu do liczby ubezpieczonych w systemie ubezpieczeń społecznych, wynika że również w 2022 r. nie jest to skala o której domniemywano przed wprowadzeniem rejestru umów o dzieło. Powyższe wskazuje na zachowanie trendu z roku 2021. Natomiast bardziej kompleksowe wnioski będzie można wyciągnąć na podstawie danych za cały 2022 rok.

_{Iwona Kowalska-Matis Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS  Województwa Dolnośląskiego}